نظامنامه اخلاقیات برای تحقیقات و انتشارات علمی
به منظور احقاق عدالت در تحقیقات و انتشارات علمی نظامنامه ای طراحی و تدوین شده است که رفتار علمی و آکادمیک تمامی افراد مربوطه را تضمین میکند. این نظامنامه در سه زیرمجموعه ی نویسنده، ویراستار، و بازنگر تنظیم گردیده است.
نظامنامه اخلاقیات برای نویسندگان:
اصالت: در این قسمت بر اهمیت نوآوری و اصالت مقالات تاکید شده است. قوانینی که برای این بخش تنظیم گردیده نویسنده را از ارائه ی مقالات چاپ شده در مجلات دیگر و یا ارائه ی مجدد مقالاتی که توسط هیات داوری مجله رد شده اند و یا شرایطی از این قبیل منع کرده است. در عین حال در شرایط خاصی ارائه ی مجدد مقالات ممکن میباشد.
نظامنامه اخلاقیات برای ویراستاران:
علاوه بر قوانین مربوط به وقت شناسی، ظرافت، و بازنگری کارشناسانه قوانینی نیز برای ویراستاران تنظیم شده است.
استقلال: ویراستاران باید از هرگونه دخالت و اعمال قلم و سلیقه در نگارش مقالات خودداری نمایند.
نظامنامه اخلاقیات برای بازنگران:
علاوه بر حیطه های قانونی مشترک با نویسندگان و ویراستاران، بازنگران نیز از قوانین منحصر به خود برخوردار هستند.
کد های عملیاتی و کنش های نمونه کمیته ی اخلاقیات انتشار
1) ویراستاران
سردبیران موظف به برآوردن نیاز خوانندگان و نویسندگان، تلاش مداوم در جهت ارتقاء مجله، تضمین کیفیت مطالب منتشر شده، آزادی بیان، انسجام ذخائر علمی و موارد مشابه میباشند.
2) خوانندگان
خوانندگان موظف به شناخت سرمایه گزاران حوزه ی پژوهش میباشند.
3) تعامل با نویسندگان
سردبیر باید تصمیماتی که مبنی بر قبول یا رد یک مقاله است را بر اساس اهمیت، نوآوری، شفافیت و اعتبار مقاله بگذارد. همچنین غیر از مواقع ضروری بر تصمیم خود پایدار باشند. باید همواره قابلیت دفاع از اظهارات خود را داشته و دستور العملی را برای نویسندگان فراهم کند.
4) تعامل با بازنگران
سردبیر باید راهنما و دستور العمل و قوانینی را برای بازنگران فراهم کند و آن را مرتبا به روز نمایی کند. ضمنا باید سیستمی را فراهم نماید که در آن اصل محرمانگی هویت ها رعایت شود.
5) تعامل با اعضای هیات ویراستاری:
سردبیر باید راهنما و دستور العمل و قوانینی را برای ویراستاران فراهم کند و آن را مرتبا به روز نمایی کند.
6) تعامل با دانشگاه بین المللی امام خمینی
این تعامل اساسا بر اساس قوانین استقلال ویراستاری میباشد به این معنا که انتشار هر مقاله ای باید بدون دخالت دانشگاه صورت پذیرد. این تعامل از طریق قراردادهایی تثبیت شده است و با کد های عملیاتی و کنش های نمونه کمیته ی اخلاقیات انتشار مطابق میباشد.
7) فرایند های بازنگری ویراستاری و کارشناسانه
ویراستاران باید این اطمینان را ایجاد کنند که تصمیمات عادلانه و غیر متعصبانه و در دراز مدت گرفته میشوند. در این قانون نیز همانند تعامل با بازنگران ویراستاران باید سیستمی را فراهم نماید که در آن اصل محرمانگی هویت ها رعایت شود.
8) تضمین کیفیت
ویراستاران باید تمام تلاش خود را برای تحقق استانداردهای کیفیت انجام دهند.
9) حفاظت از اطلاعات اشخاص
فارغ از هرگونه آیین نامه داخلی ویراستاران موظف به حفاظت از اطلاعات شخصی و خصوصی افراد میباشند. فقط در شرایطی که منافع جمعی و عمومی تحت الشعاع قرار بگیرد و این منافع بر مضرات احتمالی غلبه کند میتوان اینگونه اطلاعات را منتشر کرد.
10) تشویق به تحقیق اخلاق مدارانه
ویراستاران باید نه تنها بر اساس قوانین بین المللی که توسط ارگانهای خاصی همچون AERA و BERA تایید میشوند مقالات را منتشر کنند بلکه نباید به تاییدیه بسنده کرده و میبایست صحت این تاییدیه را مورد ارزیابی قرار دهند.
11) مهار کردن هرگونه اختلال عملکرد
این موضوع هر دو گروه مقالات منتشر شده و نشده را دربر میگیرد. پذیرش یا عدم پذیرش مقالات باید در چهارچوب کنترل اینگونه اختلالات و بر اساس کد های عملیاتی و کنش های نمونه کمیته ی اخلاقیات انتشار بوده و پاسخ مناسبی برای افرادی که تحت تاثیر این اختلالات هستند فراهم کنند و در صورت عدم موفقیت بررسی و پیگیری این موضوع را به افرادی با اختیارات بالاتر بگذارند و در پیدا کردن راه حل مناسب پافشاری کنند.
12) تضمین انسجام پیشینه علمی
تمامی بیانیه های ابهام آمیز و مورد ایراد میبایست در اسرع وقت تصحیح و مطابق با کد های عملیاتی و کنش های نمونه کمیته ی اخلاقیات انتشار گردد.
13) مالکیت معنوی
ویراستاران باید به قوانین مربوط به مالکیت معنوی آگاه باشند و بر این اساس در تعامل با دانشگاه بین المللی امام خمینی از هر گونه تخلف در این زمینه جلوگیری به عمل آورند.
14) تشویق مناظرات
ویراستاران باید پذیرای انتقادات بوده و برای افرادی که مورد انتقاد قرار میدهند اجازه و فرصت دفاع و پاسخگویی فراهم نمایند.
15) شکایات
پاسخگویی به شکایات باید بصورت مستمر انجام شده و پاسخ مجدد برای طرح شکایت افرادی که از پاسخ ابتدایی قانع نشده اند فراهم شود. این موضوع باید با قوانین کد های عملیاتی و کنش های نمونه کمیته ی اخلاقیات انتشار مطابق باشد.
16) توجه به امور بازرگانی
باید سیاستها و سیستمهایی بر مبنای محتوای مجله از سوی مجلات اتخاذ شوند که اختلالی در تصمیمات ویراستاری ایجاد نکنند.
شکایات و پژوهش خواهی
در این زمینه ویراستاران باید بر اساس نمودار گردشی کد های عملیاتی و کنش های نمونه کمیته ی اخلاقیات انتشار عمل کنند و تا رسیدن به راه حل مناسب از پاسخگویی به شکایات امتناع نکنند.
قوانین مربوط به حق نشر
تمامی نویسندگان باید از حق انتخاب در دسترس قرار دادن مقالات تحت عبارت
Creative Commons Attribution NonCommercial (CC BY NC) بهره مند شوند که مجوز استفاده و انتشار مطالب را تحت حقوق نشر صادر میکند.
رضایت آگاهانه
تمامی شرکت کنندگان در امور چاپ مقالات از حق و حریم خصوصی بهره مند هستند و هیچ فردی اجازه نقض این حقوق را مگر در شرایطی که رضایت آگاهانه افراد کسب شده باشد ندارد. این موضوع میبایست قبل از انتشار مقالات بررسی و تامین گردد. رضایت بر طبق قوانین و اصول محلی میبایست بصورت مکتوب فراهم گردد.