Study of spatial-social relations in the pattern of Four-Iwan Mosques in Iran (Case study: Isfahan, Ardestan, Qazvin and Zavareh Grand mosques)

Document Type : Scientific Research

Authors

1 Ph.D. Student of Architecture, Architecture Department, Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

2 Assistant Professor, Department of Architecture, Kashan University, Kashan; Iran

3 Assistant Professor, Department of Architecture, Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

Abstract

As one of the most important pillars of the Islamic city, in the early days of Islam, the mosque, as the first social institution, had several functions. In addition to its most important function (worship), it also involved educational, military, and social activities. One of the aspects of live relations and dynamic interactions of the mosque is the spatial features of architecture and the type of spatial relations. , it also involved educational, military, and social activities. One of the aspects of live relations and dynamic interactions of the mosque is the spatial features of architecture and the type of spatial relations.The main research question, How the syntax, the spatial relationship and the structural coherence of each of the elements of the mosque, including the entrance, the courtyard, the naves, the porch and the dome, and the role of each on the social relations in the mosques. The purpose of this study is to identify the spatial relationships in four- Iwan mosques that can be influence by the components of spatial structure, structural continuity and some space syntax parameters such as selection, connection, depth and integration of the main spaces of the mosque. According to the theory of space syntax, the arrangement of spaces next to each other has a direct effect on how space is used and it can be the foundation of social relationships. The process of this study examined four examples of Four-Iwan mosques (Qazvin, Ardestan, Zavareh and Isfahan) and by using content analysis methods and logical reasoning strategies, it shows that some of the most important concepts related to the spatial features of architecture can be organized under a comprehensive concept called "spatial relations". In this regard, after explaining and structuring the desired concepts, using analytical tools, these concepts have been tested on examples of Grand mosques .The research findings indicate that the type and relationship of the chain of spaces that are formed in the connection and structural and visual coherence, In order to continue the series, they can access different parts of the building and have a coherent structure and functional divisions of space be effective in opening or limiting social relationships, on the other hand, the existence and arrangement of the elements of the courtyard, the porch(Iwan) and the proportions of spaces in the internal structure of Four-Iwan mosques and in the space organization, it has increased the spatial classification that the results of this indicator increase the selectivity, spatial communication, permeability and different areas and thresholds are being formed as a result, users will experience a more tangible range of spatial spaces, from privacy to collective space which achieves the desired level of usability of the space. spatial communication, permeability and different areas and thresholds are being formed as a result, users will experience a more tangible range of spatial spaces, from privacy to collective space which achieves the desired level of usability of the space.

Graphical Abstract

Study of spatial-social relations in the pattern of Four-Iwan Mosques in Iran
(Case study: Isfahan, Ardestan, Qazvin and Zavareh Grand mosques)

Keywords

Main Subjects


استیرلن،هانری. (1377). اصفهانتصویربهشت. تهران:نشرفروزان‌روز.
بمانیان، محمدرضا و متین جلوانی و دیگران. (1395). بررسی ارتباط میان پیکربندی فضایی و حکمت در معماری اسلامی مساجد مکتب اصفهان. مطالعات معماری ایران5(9):141-157.
پاکزاد، جهانشاه (1391)، مبانی نظری و فرآیند طراحی شهری. تهران: انتشارات شهیدی.
حائریمازندرانی، محمدرضا. (1388). خانه،فرهنگ، طبیعت: بررسیمعماریخانه‌هایتاریخیومعاصربه منظورتدوینفرایندومعیارهایطراحیخانه. تهران: مرکز مطالعاتیوتحقیقاتیمعماریوشهرسازی.
حجت،عیسی؛گلستانی،سعیدوسعدوندی،مهدی. (1394)راهیابی گنبدخانهبهمساجدایران،روایتیازگسستوپیوستفضا.هنرهای زیبا20(3):21-30.
حیدری، علی‌اکبر و دیگران. (1396). بررسینقشحیاطدرارتقایراندمانعملکردیمساجدبااستفادهازروشچیدمانفضا. هنرهای زیبا3،22(91-104).
سلطان‌زاده، حسین. (1374)، نائین شهر هزاره‌های تاریخی. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
زرگر، اکبر و دیگران. (1386). راهنمای معماری مسجد. تهران: انتشارات دید.
زمرشیدی، حسین. (1374). مسجد در معماری ایرانی. تهران: نشر کیهان.
شولتز، کریستین نوربرگ. (1353). هستی، فضا و معماری. ترجمه محمدحسن حافظی. تهران: کتابفروشی تهران.
عقابی، محمدمهدی. (1378). دایره المعارف بناهای تاریخی در دوره اسلامی (مساجد). تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
دی کی چینگ، فرانسیس. (1397). معماری فرم فضا و نظم. ترجمه زهره قراگزلو. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
کیانی، محمد یوسف. (1374). تاریخ هنر معماری ایران در دوره اسلامی. تهران: انتشارات سمت.
گروتر، یورک کورت. (1383). زیبایی‌شناسی در معماری. مترجم جهانشاه پاکزاد. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
گلستانی، سعید، عیسی حجت و مهدی سعدوندی. (1396). جستاری در مفهوم پیوستگی فضا و روند تحولات آن در مساجد ایران. هنرهای زیبا 22(4):29-44.
متدین، حشمت‌الله. (1378). مساجد چهارایوانی. هنرهای زیبا:44-89.
معماریان، غلامحسین. (1390)، مبانی نظری معماری. تهران: نشر سروش دانش.
مسعودی‌نژاد، رضا (1395) مطالعۀتطبیقیبازارتجاریوبازاراجتماعیبانگاهیمعطوفبه بازارهایتاریخیدزفولوشوشتربه‌عنوانبازارتجاری. مطالعات معماری ایران10(73-100).
مهدوی‌نژاد، محمدجواد و محمد مشایخی. (1389). بایسته‌هایطراحیمسجدبرمبنایکارکردهایفرهنگی- اجتماعی.آرمان‌شهر 5(65-78).
یشمی، جلال، (1378)، «ورودی مساجد»، در مجموعه مقالات همایش معماری مسجد (گذشته، حال، آینده)، تهران: انتشارات دانشگاه هنر.
هنرفر، لطف الله. (1350). گنجینه آثار تاریخی اصفهان. اصفهان: انتشارات ثقفی.
هیلن براند، رابرت. (1374). معماری اسلامی فرم، عملکرد و معنی. ترجمه ایرج اعتصام. تهران: شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری.
    Alborzi, Fariba & Habib, Farah & Etessam, Iraj, )2017(. “Explaining the role of light on Quality of the Architecture Space in Iranian Mosques”. Space Ontology International Journal. Vol. 6, No. 20.
Bafna, S. (2003), Space Syntax, a brief introduction to its logic and analytical techniques, Environment and Behavior, 35(1), 17-29.
     Barker, R.G. (1968).Ecological Psycholioy: Concepts and methods for studing the environment of human behavior.Stanford, California: Stanford University Press.
   Car, Stephan, Mark Francis, eannee Riviling& Andrew Ston. (1992). Public Space: Cambridge University Press Massachusetts.
   Giddens, Anthony. 1979. Central Problems in Social Theory: Action, Structure and Contradiction inSocial Analysis. London: Macmillan.
   Hajar, marten and Arnold Reijndrop, (2001). In search of new public Domain: Rottendam: NAI Publishers.
   Hillier, B. (1996), Space is the machine, Cambridge, Cambridge University Press.
   Hillier, B. (2007), Space is The Machine, Electronic Edition, Prees Syndicate of the University of the Universiyt of Cambrige: Cambige.
   Hillier, B; Honson, J&Graham, H. (1987), Ideas are in things: An Application of space syntax metod to discovring house genotype, Environment and Planing B: Planning and Design, (14):363-385.
    Hillier, B; Honson, J & Peponis, J (1984), What do we mean by building Function?, (E. J. Powell, Ed.)Designing for Building Utilisation, 61-72.
    Hillier, B; Honson, J&Peponis, J. (1984). What do we mean by buildin Function? E.J. Powell, Ed, 147-185.
   Hillier, B. (2007), Space is The Machine, Electronic Edition, Prees Syndicate of the University of the Universiyt of Cambrige: Cambige.
   Relph, E. C. (1976). Place and placelessness. London: Pion. Schwanke, D. (2003).Mixed-usedevelopment handbook. Washington, D.C: ULI. Shamai, S.
   Manum, B (2009), A-graph complementary software for axiallineAnalysis, In: Proceeding softhe 7th International Space SyntaxSymposium, Stockholm, Sweden, 070, 1 -12.
   Mostafa, A & F, Hassan (2010), Using space syntax analysis in
detectingprivacy: a comparative study of traditional and modern houselayouts in Erbil city, Iraq, Asian Social Science, 6(8): 157-166.
   Otto-Dorn, K. (1976) Islamic Art. Los Angeles: University of California Press.
   Oswald, M.J. (2011), A Justified Plan Graph Analysis of the Early Houses (1975-1985) of Glem Murcutt, Nexus Network Journal(e-journal),13(3):737-762.
   Whyte, W (1980), Social Life of Small Urban Space,Consevation Foundation.