باغ ایرانی،تصویری عینی از بهشت توصیفی قرآن با تاکید بر آیات سوره واقعه (نمونه های موردی: ماهان کرمان، فین کاشان، قدمگاه نیشابور، ارم و خان شوشتر)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تربیت مدرس

2 کارشناس طرح و برنامه شهرداری

3 تربیت مدرس

4 پژوهشگر و مدرس دانشگاه

چکیده

چکیده
باغ ایرانی نمونه ای از تجلی و تبلور اندیشه و تفکر حکیمانه از جهان بینی اسلامی را آشکار می سازد. ترکیب هوشمندانه عناصر باغ ایرانی(گیاهان، آب و ...) سعی در به تصویر کشیدن ذهنی سازندگان از بهشت را دارد. هدف اصلی در این پژوهش بررسی، بازبینی و بیان مفاهیم و برداشت هایی برخواسته از جهان بینی اسلامی است. بر این اساس تلاش می شود تا این مفاهیم با رجوع به آیات سوره های انسان، الرحمن و بخصوص واقعه(سه سوره ای که بهشت را وصف نموده اند) که توصیف بهشت درآن بصورت مفصل بیان شده و تفاسیر مربوط و جمع آوری این اطلاعات با ابزار کتابخانه ای و مطالعات میدانی، با روش توصیفی- تحلیلی- تطبیقی در پنج نمونه از باغ های شاخص ایرانی(ماهان کرمان، فین کاشان، قدمگاه نیشابور، ارم و خان شوشتر) استخراج شود. نتایح تحقیق حاضر بر این مهم استوار است که عناصر و مولفه های باغ ایرانی سعی در تجلی کالبدی نمادی تمثیلی از بهشت و باغ های قرانی است و باغ سازی ایرانی بیانگر تلاشی از سابقه ای معنوی و روحانی از بهشت است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Iranian Garden, Picturing the Described Heaven Based on the Versus from Vagheah Surah (case study: Kerman, Mahan, Kashan Fin, Neyshaboor Ghadamgah, Eram, Khan Shoshtar)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Pour Jafar 1
  • Soraya Rostami 2
  • Ali Pour Jafar 3
  • Mohsen Rostami 4
1 Professor, Tarbiyat Modares , Tehran
2 BA Graduate
3 MA student in Urban Planning
4 MA Graduate
چکیده [English]

Iranian garden is a manifestation of wisdom of the Islamic worldview. Intelligent combination of an Iranian garden (plants, water …) aims in picturing a mentality of the Paradise. The main aim of this research is to examine and study the concept and interpretations of the Islamic worldviews. In this regard, these concepts are studied in reference to Ensan, Al Rahman and Vagheah in particular (three surahs describing Heaven) where heaven has been described in detail. Related interpretations are gathered through library and filed research using a comparative – descriptive- analytical method in five great Iranian gardens. The result of this research shows that the elements in presenting the Iranian garden tries to manifest a symbolic allegory of heaven and the Koranic Gardens of Eden and Iranian gardenizing is an endeavor of spiritual and gnostic attempt of the heaven.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iranian Gardens
  • Koran interpretation
  • Vagheah surah
  • Heaven

مراجع

بررسی ﺑﻨﯿﺎدﻫﺎی ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ـ ﻣﺤﯿﻄﯽ در ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮐﺎﻟﺒﺪی ﺑﺎغﻫﺎی اﯾﺮاﻧﯽ (ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از اﺳﻼم)»، فصلنامۀ ﻋﻠﻮم و ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﻣﺤﯿﻂ‎زﯾﺴﺖ، دورۀ دﻫﻢ، ش 1.
بهبهانی ایرانی، هما (1386). درسنامۀ سیر اندیشه‎های معماری منظر، تهران: دانشگاه تهران.
بهبهانی ایرانی، هما؛ و فاطمه حیدری (1388). «آشنایی با باغ‎های ایرانی» در: http://www.tourismiran.ir
دیبا، داراب؛ و مجتبی انصاری (1374). «باغ ایرانی»، مجموعه مقالات اولین کنگرۀ تاریخ معماری و شهرسازی ایران، تهران: سازمان میراث فرهنگی.
زمانی، احسان؛ و همکاران (1388). «بازشناسی و تحلیل جایگاه عناصر موجود در باغ ایرانی با تأکید بر اصول دینی ـ آیینی»، فصلنامۀ علمی ـ پژوهشی باغ نظر، س 6، ش 11.
عسگری، معصومه (1385). «پژوهشی بر باغ خان شوشتر»، در: http://www.shushtarchtb.ir/farsi.php?p=article&id=34.
قرشی، سید علی‎اکبر (1360). قاموس قرآن، ج 7،تهران: دارالکتب الاسلامیه.
طباطبایی، محمدحسین (1363). تفسیرالمیزان، ترجمۀ محمدباقر موسوی همدانی، ج 19، تهران: رجا.
طوسی، معصومه؛ و همکاران (1390). «نمادشناسی و نشانه‎شناسی عناصر باغ‎های ایرانی با توجه به عناصر باغ فین کاشان»، فصلنامۀ علمی ـ پژوهشی نکره، دوره 6، ش 17.
مکارم شیرازی، ناصر (1382). برگزیده تفسیر نمونه، ج 5، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
میرفندرسکی، محمدامین (1374). «باغ به مثابۀ پیش‎آیند شهر»، مجموعه مقالات اولین کنگرۀ تاریخ معماری و شهرسازی ایران، تهران: سازمان میراث فرهنگی.
نعیما، غلامرضا (1385). باغ‎های ایران، تهران: پیام.
وثیق، بهزاد؛ و محمدرضا پورجعفر (1387). «بررسی حکمت عناصر منظر در بهشت قرآنی با تأکید بر سورۀ الرحمن»، فصلنامۀ تخصصی پژوهش‎های میان‎رشته‎ای قرآنی، س 1، ش 1.
ویلبر، دونالد (1385). باغ‎های ایران و کوشک‎های آن، ترجمۀ مهین‎دخت صبا، تهران: علمی فرهنگی.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار